Anthony Albanese, thủ tướng Úc, trong bài phát biểu tại Câu lạc bộ Báo chí Quốc gia ở Canberra, Úc, vào thứ Ba, ngày 10 tháng Sáu năm 2025. Ông Albanese đã bổ nhiệm Jenny Wilkinson làm thư ký mới của Bộ Tài chánh. Nhiếp ảnh gia: Hilary Wardhaugh/Bloomberg qua Getty Images. Ảnh: Bloomberg/Bloomberg qua Getty Images

AUSTRALIA - Úc đã áp đặt lệnh trừng phạt đối với hai thành viên của chánh phủ Israel, khi thực hiện hành động này cùng với 4 quốc gia khác. Việc này được một số người hoan nghênh, nhưng có lo ngại rằng nó sẽ cản trở tiến trình hòa bình đang diễn ra.

Ngoại trưởng Penny Wong nói, "Úc đã áp dụng lệnh trừng phạt tài chánh có mục tiêu và lệnh cấm đi lại đối với hai bộ trưởng cấp cao trong chánh phủ Israel. Bộ trưởng Ben-Gvir và Smotrich, vì vai trò của họ trong các hành vi vi phạm và lạm dụng nhân quyền nghiêm trọng liên quan đến bạo lực của người định cư Israel ở Bờ Tây”.

"Họ không phải là thành viên duy nhất của chánh phủ Israel có hành động gây vấn đề, nhưng chắc chắn là những người cực đoan nhất”.

Úc đã công bố quyết định này, cùng với Vương quốc Anh, Canada, New Zealand và Na Uy.

Được biết các lệnh trừng phạt theo kiểu Magnitsky, có hiệu lực vào ngày 11 tháng 6, đóng băng mọi tài sản tại Úc và ngăn chặn việc đi lại đến Úc, với các lệnh trừng phạt tương tự do các quốc gia khác áp đặt.

Còn Ngoại trưởng Anh David Lammy, lập lại mối quan ngại của Úc.

Ngoại trưởng David Lammy nói, "Hai cá nhân này đã kích động bạo lực, chống lại người dân Palestine trong nhiều tháng. Họ đã khuyến khích các hành vi vi phạm nhân quyền nghiêm trọng”.

Trong khi đó Ủy viên Ủy ban Điều tra Liên Hiệp Quốc về Palestine và Israel, Chris Sidoti, hoan nghênh hành động này.

Ủy viên Chris Sidoti nói, "Mục đích là gửi một thông điệp rất rõ ràng tới chánh phủ Israel, và thực tế là tới cả người Israel nữa, rằng cách mà hai người này hành động, là hoàn toàn không thể chấp nhận được và vi phạm luật pháp quốc tế”.

Hai người bị trừng phạt là Bộ trưởng trong chánh phủ liên minh của Israel, do Thủ Tướng Benjamin Netanyahu lãnh đạo, mặc dù không cùng đảng và cả hai đều sống trong các khu định cư ở Bờ Tây.
 

Ủy viên Chris Sidoti nói, "Hai người này có lịch sử rất lâu đời, từ rất lâu trước khi họ trở thành Bộ trưởng trong chánh phủ Israel hiện tại, họ đã kêu gọi vi phạm luật pháp quốc tế. Họ là những người cực hữu, của phong trào dân tộc chủ nghĩa cực đoan ở Israel”.

Được biết Itamar Ben-Gvir là Bộ trưởng an ninh quốc gia Israel và là lãnh đạo của một đảng cực đoan dân tộc chủ nghĩa, có tên là Otzma Yehudit, hay Quyền lực Do Thái.

Ông Ben-Gvir đã ủng hộ những người định cư Do Thái, tấn công người Palestine ở Bờ Tây bị chiếm đóng, bao gồm cả việc cung cấp vũ khí cho thường dân Israel ở Bờ Tây.

Ông nầy đã bị kết án vào năm 2007, về tội kích động phân biệt chủng tộc và hỗ trợ cho một nhóm, nằm trong danh sách đen khủng bố của cả Israel và Hoa Kỳ, theo Reuters.

Còn Bezalel Smotrich là Bộ trưởng tài chánh của Israel và là lãnh đạo của Đảng Tôn giáo Quốc gia - Chủ nghĩa phục quốc Do Thái, có 14 ghế trong quốc hội Israel.

Tháng trước, ông Smotrich cho biết vào cuối năm 2025, dân số Gaza sẽ "tập trung" vào một dải đất hẹp mà ông mô tả là "khu vực nhân đạo", với phần còn lại của vùng đất này "bị phá hủy hoàn toàn", theo tờ Times of Israel.

Ngoại Trưởng Úc Penny Wong cho biết, không có một hành động đơn lẻ nào dẫn đến lệnh trừng phạt.

Bà Penny Wong nói, "Công việc này đã được thực hiện, trong nhiều tháng qua”.

Được biết tháng trước, ông Smotrich đã công bố kế hoạch xây dựng 22 khu định cư mới ở Bờ Tây do Israel chiếm đóng, được coi là bất hợp pháp theo luật pháp quốc tế, trong khi Israel coi Bờ Tây là lãnh thổ tranh chấp.

Ủy viên Sidoti cho biết, các hoạt động của Israel trong khu vực đã tăng lên trong năm nay.

"Các lực lượng Israel đã di chuyển qua Bờ Tây theo cách tương tự, bắt đầu từ phía bắc Bờ Tây theo cùng cách họ bắt đầu từ phía bắc Gaza và dần dần di chuyển về phía nam. Vì vậy, đã có hàng chục ngàn người phải di dời ở Bờ Tây trong suốt quá trình, đặc biệt là trong 6 tháng qua. Giao tranh, các hoạt động giải tỏa như họ gọi, trở nên tồi tệ hơn vào đầu năm và vẫn tiếp diễn”.

Liên Hiệp Quốc cho biết, ít nhất 910 người Palestine đã thiệt mạng ở Bờ Tây bị chiếm đóng, kể từ ngày 7 tháng 10 năm 2023, với 13 vụ giết người Palestine được báo cáo bởi thường dân Israel.

Và có 10 thường dân Israel đã thiệt mạng, ở Bờ Tây trong cùng thời gian.

Được biết khu vực Bờ Tây, không do Hamas kiểm soát.

Còn ông Ben-Gvir đã chỉ trích các lệnh trừng phạt.
 

"Những lệnh trừng phạt này không làm tôi sợ hay la ó. Tôi sẽ tiếp tục làm việc cho đất nước chúng ta, cho quốc gia của chúng ta, tôi sẽ tiếp tục làm việc và bảo đảm rằng viện trợ nhân đạo sẽ không vào tay Hamas. Chúng ta đã vượt qua Pharoah, và chúng ta cũng sẽ vượt qua điều này”.

Còn Hiệp hội Do Thái Úc tuyên bố rằng, họ kinh hoàng' trước động thái này, mà họ tuyên bố là 'một cuộc tấn công thù địch và vô lý , phải bị lên án bằng những lời lẽ mạnh mẽ nhất có thể'.
 

Ông Alex Ryvchin từ Hội đồng Hành pháp Do Thái Úc cho biết, nhóm này phản đối hành động của hai Bộ trưởng Israel, nhưng Úc nên tập trung vào việc gây áp lực với Hamas.
 

Alex Ryvchin nói, "Bạn bè nên nói chuyện thẳng thắn với nhau, đặc biệt là khi họ cảm thấy mình đang hành động chống lại lợi ích của chính mình, nhưng chúng ta cũng phải lưu tâm đến thời cuộc. Bạn biết đấy, Israel vẫn đang vướng vào một cuộc xung đột cay đắng, khủng khiếp với Hamas. Cuộc khủng hoảng con tin vẫn đang tiếp diễn. Ưu tiên hàng đầu của các đồng minh của Israel, không phải là trừng phạt các chánh trị gia Israel, vì những điều họ đã nói về Bờ Tây, mà là gây sức ép tối đa lên Hamas, để thả các con tin và chấm dứt cuộc chiến này, để có thể có hòa bình có ý nghĩa giữa các bên”.

Được biết Hamas được liệt kê là một tổ chức khủng bố ở Úc, với các lệnh trừng phạt áp dụng đối với các thành viên của nhóm.

Dân biểu cấp tiến Dan Tehan nói với ABC rằng, cần phải có một lời giải thích đầy đủ về lý do tại sao, chánh phủ Albanese quyết định áp dụng các lệnh trừng phạt.

Ông Dan Tehan nói, "Đây là hành động rất nghiêm trọng, khi trừng phạt hai Bộ trưởng, từ một chánh phủ được bầu cử dân chủ, chúng tôi muốn được thuyết trình và chúng tôi muốn biết một lời giải thích rất rõ ràng, về động lực dẫn đến quyết định này. Chúng tôi cũng muốn biết điều đó, sẽ giúp ích gì cho tiến trình hòa bình. Tất cả chúng ta đều muốn hòa bình ở Trung Đông, và Hoa Kỳ đang lãnh đạo tiến trình hòa bình này đã nói rằng, điều này sẽ rất vô ích”.

Trong khi đó Ngoại trưởng Hoa Kỳ, Marc Rubio, đã lên án hành động này trong một bài đăng trên X, nói rằng 'các biện pháp trừng phạt không thúc đẩy các nỗ lực do Hoa Kỳ lãnh đạo, nhằm đạt được lệnh ngừng bắn, đưa tất cả các con tin về nhà và chấm dứt chiến tranh'.

Trong khi đó bà Wong cho biết, Úc đã chọn lập trường riêng của mình.

Bà Wong nói, "Liên minh Mỹ Úc là một liên minh mạnh mẽ và đã vượt qua thử thách của thời gian, thông qua các chánh quyền và Thủ tướng, các chánh phủ có quan điểm khác nhau, thỉnh thoảng chúng tôi có những quan điểm khác nhau”.

Còn cựu Đại sứ Palestine tại Úc là Izzat Abdulhadi nói với SBS Arabic rằng, ông hoan nghênh thông báo này.

Cựu đại sứ Izzat Abdulhadi nói "Tuyên bố này phù hợp với lập trường đáng tin cậy và chân thành của Úc, đối với xung đột Israel/Palestine, đặc biệt là tội ác chiến tranh của Israel ở Gaza và cam kết về giải pháp hai nhà nước, theo luật pháp quốc tế và nhân quyền”.

Được biết Phái đoàn Palestine hiện tại hoan nghênh động thái này trong một tuyên bố.
 

Đại sứ Israel tại Úc là Amir Maimon cho biết, đây là quyết định "hoàn toàn không thể chấp nhận được" và nói thêm rằng, "Cần phải đặt ra những câu hỏi nghiêm túc, về động cơ đằng sau thời điểm công bố này."
 

Trong khi đó Chánh phủ Israel đã chỉ ra rằng, họ sẽ phản hồi lệnh trừng phạt của Úc, đối với hai Bộ trưởng vào tuần tới.

(Theo SBS)