Bạn bè cao tuổi từ Mỹ qua, Canada hay Âu châu đến, hoặc ở Việt Nam sang đều ngạc nhiên khi thấy bạn đồng niên của mình tại Úc sao mà “trưởng giá quá” vì có người đến dọn dẹp nhà cửa, nấu ăn hay làm vườn, thậm chí chở đi mua sắm, đưa đi khám bệnh nữa.

Hỏi ra mới biết các công dân cao tuổi của Úc châu ngoài việc nhận trợ cấp tài chánh đủ có một cuộc sống ấm no lại còn được chăm sóc cách chu đáo qua chương trình “Hỗ trợ Tại gia”. Nghe nói nhờ chương trình này, người mang quốc tịch Úc lớn tuổi đủ điều kiện có thể nhận được tới 78,106 đô la tiền tài trợ của chính phủ mỗi năm để duy trì sự độc lập và thoải mái trong chính ngôi nhà của mình. Có nhiều văn phòng cung cấp dịch vụ chăm sóc tư nhân khi “biết được” một người Úc trong độ tuổi được hưởng hoặc có những khuyết tật cần sự hỗ trợ chăm sóc là nhanh chóng gửi nhân viên đến tư vấn, lo cho tất tật thủ tục đăng ký để hưởng “hỗ trợ tại gia”.

Kể từ ngày 1 tháng 11 năm 2025, chương trình “Hỗ trợ Tại gia” (SAH) thay thế chương trình “Chăm sóc Tại Nhà” (HCP) – chuyển ngữ sang tiếng Việt nghe

rất “sêm sêm” nhưng quy tắc thực sự khác, mang đến khả năng tiếp cận dễ dàng hơn và dịch vụ chăm sóc toàn diện hơn cho người cao tuổi Úc cần “hỗ trợ” sinh hoạt tại nhà. Chương trình SAH với mục đích là “hỗ trợ” nên việc xem xét lợi nhuận và tài sản của người muốn thụ hưởng là điều bó buộc.

Tiếp cận Chương trình “Hỗ trợ Tại Gia”

Chương trình Hỗ Trợ Tại Gia (Support At Home – SAH) dành cho người cao tuổi từ 65 tuổi trở lên (hoặc 50 tuổi trở lên đối với dân bản địa hoặc người dân đảo Torres Strait).

Muốn lọt vào danh sách “thân chủ” của Chương trình SAH, người Úc đủ điều kiện về tuổi tác phải lần lượt trải qua 9 ngưỡng cửa đại loại như ghi tên nhận dịch vụ hỗ trợ tại ia, quy trình đánh giá xem có thực sự cần đến hỗ trợ tại gia không; nếu cần, bước tiếp theo là tim nhà cung cấp dịch vụ. Nhà cung cấp sẽ thực hiện một số bước sau khi một cá nhân được phân bổ kinh phí hỗ trợ tại gia và trước khi họ có thể bắt đầu cung cấp dịch vụ chăm sóc người cao tuổi tại nhà.

Có 8 cấp hỗ trợ tài chánh liên tục (được giải ngân hàng quý – 3 tháng một) để tiếp cận các dịch vụ hỗ trợ chăm sóc tại gia từ một nhà cung cấp (provider). Ngoài ra, còn có nguồn tài trợ bổ sung ngắn hạn, gồm 2 mức, sẽ tùy thuộc vào loại hình hỗ trợ chăm sóc tại nhà mà người thụ hưởng cần.

Tiền hỗ trợ sẽ được định lại vào mỗi đầu tháng 7 theo chỉ số đắt đỏ.

Ngân sách được phân bổ theo quý. Người tham gia có thể chuyển số tiền chưa sử dụng lên đến $1,000 hoặc 10% (tùy theo mức nào cao hơn) sang quý tiếp theo.

Nếu ngân sách hiện tại của người tham gia (thụ hưởng) không đáp ứng được nhu cầu, họ có thể cần được đánh giá lại để được phân loại và ngân sách cao hơn. Các dịch vụ bổ sung ngoài ngân sách, người thụ hưởng sẽ tự chi trả toàn bộ chi phí cho các dịch vụ bổ sung này.

Hỗ trợ Tại gia giúp được những gì?

Khoản tài trợ Hỗ trợ Tại gia có thể được sử dụng cho mọi nhu cầu cần thiết để giúp người thụ hưởng duy trì sự độc lập. Một số dịch vụ có thể bao gồm:

• Hỗ trợ việc nhà: giặt giũ, chuẩn bị bữa ăn, vận chuyển và mua sắm thực phẩm.
• Chăm sóc điều dưỡng: điều trị y tế, chăm sóc vết thương và quản lý thuốc.
• Chăm sóc cá nhân: vệ sinh cá nhân, nhắc nhở uống thuốc, chăm sóc chứng tiểu tiện hoạc đại tiện không tự chủ, chải chuốt và mặc quần áo.
• Cộng đồng: các chương trình xã hội cá nhân và nhóm, kết nối với công nghệ, hỗ trợ người chăm sóc, kiểm tra phúc lợi.
• Hỗ trợ thể chất: phòng ngừa té ngã, tập thể dục tại nhà, chăm sóc di chuyển, hỗ trợ vật lý trị liệu
• Bảo trì nhà cửa và sân vườn: các sửa đổi nhỏ để cải thiện khả năng tiếp cận, dọn dẹp sân vườn, các công việc bảo trì chung

Những thứ không được sử dụng khoản tài trợ Hỗ trợ Tại gia bao gồm:

• Hóa đơn gia đình và chi phí sinh hoạt
• Chỗ ở
• Sửa chữa nhà cửa không liên quan đến yêu cầu chăm sóc
• Đi lại hoặc chỗ ở cho kỳ nghỉ
• Giải trí
• Thanh toán cho các dịch vụ và vật dụng thuộc Medicare
• Thanh toán phí hoặc lệ phí cho các loại hình chăm sóc hoặc dịch vụ khác do chính phủ Úc tài trợ hoặc đồng tài trợ

Phải đóng góp là bao nhiêu?

Theo chương trình Hỗ trợ Tại gia, tất cả các dịch vụ chăm sóc lâm sàng đều được chính phủ tài trợ hoàn toàn, trong khi các dịch vụ phi lâm sàng như vận chuyển và hỗ trợ hộ gia đình được trợ cấp một phần. Chi phí chăm sóc tại nhà sẽ phụ thuộc vào loại hình và tần suất dịch vụ chăm sóc tại nhà và tình trạng trợ cấp tuổi già.

Mức đóng góp cho các dịch vụ trong nhóm độc lập (ví dụ: chăm sóc cá nhân) sẽ ở mức vừa phải, vì nhiều dịch vụ trong nhóm này đóng vai trò quan trọng trong việc giúp người cao tuổi không phải vào viện và viện dưỡng lão. Đối với người được hưởng trợ cấp tuổi già (full pension) mức đóng góp là 5%. Người hưởng quỹ hưu bổng cá nhân phải đóng góp 50%; người không được hưởng trợ cấp tuổi già nhưng có thẻ Y tế Cao niên (Seniors Health Card) sẽ đóng góp trong khoảng 5% và 50% tùy mức thu nhập và tổng trị giá tài sản.

Mức đóng góp cho các dịch vụ sinh hoạt hàng ngày (ví dụ: giúp việc nhà và làm vườn) sẽ có mức đóng góp cao nhất, vì chính phủ thường không tài trợ cho các dịch vụ này cho bất kỳ cá nhân nào ở các giai đoạn khác của cuộc đời. Người hưởng trợ cấp tuổi già sẽ đóng góp 17.5%; người hưởng quỹ hưu bổng cá nhân đóng góp 80%; người không được hưởng trợ cấp tuổi già nhưng có Seniors Health Card phải đóng góp trong khoảng 17.5% và 80% tùy mức thu nhập và tổng trị giá tài sản.

Giai đoạn chuyển tiếp

Chương trình chăm sóc tại nhà của Khối thịnh vượng chung sẽ chuyển sang chương trình mới Hỗ trơ Tại gia sớm nhất là vào ngày 1 tháng 7 năm 2027. Trong giai đoạn chuyển tiếp, từ 1 tháng 11 năm 2025, người thụ hưởng chương trình “Gói Chăm sóc Tại nhà” (Home Care Packages – HCP) sẽ nhận được mức tài trợ cho các dịch vụ đang diễn ra tương đương với mức tài trợ trước đó của họ.

Những người cao tuổi được đánh giá đủ điều kiện nhận HCP tính đến ngày 31 tháng 10 năm 2025 đã được chuyển sang Hệ thống Ưu tiên Hỗ trợ Tại nhà. Khi có chỗ trống, những người tham gia này sẽ nhận được mức tài trợ đang diễn ra tương đương với HCP đã được phê duyệt của họ.

Số tiền hàng quý và hàng năm dành cho người nhận dịch vụ chăm sóc HCP chuyển tiếp (tính đến ngày 1 tháng 11 năm 2025) sang SAH như sau:

Quỹ HCP chưa sử dụng

Người nhận dịch vụ chăm sóc HCP chuyển tiếp được giữ lại quỹ chưa sử dụng để sử dụng cho chương trình Hỗ trợ Tại gia (SAH) cho:

• tiếp cận công nghệ hỗ trợ và cải tạo nhà cửa

• các dịch vụ bổ sung sau khi đã chi hết ngân sách quý.

Không áp dụng giới hạn chuyển khoản cho quỹ HCP chưa sử dụng. Số tiền này sẽ được chuyển nếu người tham gia chuyển sang nhà cung cấp dịch vụ mới.

Xem như vậy, để hưởng chương trình SAH có vẻ “gay” hơn hưởng chương trình HCP (cáo chung ngày 31/10/2025); đồng thời người thụ hưởng SAH phải đóng góp phần nào từ tiền túi mình vào chi phí dịch vụ ngoại trừ chăm sóc y tế lâm sàng.

Tuy nhiên, Chính phủ Liên bang hứa hẹn nggười đăng ký xin hưởng SAH sẽ được tiếp cận dịch vụ nhanh hơn. Khoản tài trợ bổ sung trong hai năm đầu tiên của chương trình Hỗ trợ Tại gia (SAH) sẽ rút ngắn thời gian chờ đợi trung bình cho các dịch vụ xuống còn 3 tháng kể từ ngày 1 tháng 7 năm 2027. ª