Hình ảnh một chiếc xe đang xạc điện. Ảnh minh diễn : John Walton/PA Wire. Nguồn: John Walton/PA

Các chuyên gia đang cảnh báo về nguy cơ cháy pin. Họ cho biết đã có hơn 500 vụ cháy pin trên toàn cầu, liên quan đến xe đạp điện, xe gắn máy và ván trượt, chỉ trong sáu tháng đầu năm 2023, khiến 138 người bị thương và 36 người tử vong.

Emma Sutcliffe nói, "Tại Úc, chúng tôi đã có 11 vụ cháy pin hay bình điện hoặc ắc quy xe điện, cắm sạc trên toàn quốc từ trước đến nay. Đó là tổng số vụ cháy mà chúng tôi từng gặp phải. Nguyên nhân chủ yếu là do những vụ như va chạm xe cộ ở tốc độ cao. Chúng tôi đã ghi nhận một số vụ tấn công đốt phá và ít nhất 3 vụ cháy xe điện trong ga-ra nhà riêng, và đã có một vụ cháy khác lan sang xe”.

Đó là lời của bà Emma Sutcliffe là Giám đốc của E-V FireSafe, một công ty được Bộ Quốc phòng Úc tài trợ để nghiên cứu về các vụ cháy bình ắc-quy xe điện và các biện pháp ứng phó khẩn cấp.

Bà cho biết kể từ năm 2010, trên toàn quốc đã có 11 vụ cháy xe điện cắm sạc, được ghi nhận trên đường tại Úc.

Tuy nhiên đã có sự gia tăng đáng kể các vụ cháy, liên quan đến bộ pin (bình trữ điện) lithium-ion, bao gồm cả pin lithium-ion cỡ nhỏ.

Bà cho biết gần đây hơn tại Perth, 4 ngôi nhà đã bị thiêu rụi trong vòng 48 giờ, hồi tháng Bảy.

Bà nói, "Cháy pin lithium-ion được gọi là hiện tượng thoát nhiệt và trong một chiếc xe điện, bạn có thể có hàng trăm hoặc thậm chí hàng ngàn cell pin (1 cell pin = 1 đơn vị pin cơ bản) lithium-ion riêng biệt. Khi một cell pin bị hỏng, nó sẽ chập mạch và bốc ra khí độc dễ cháy khiến khí này bốc cháy, sau đó nhiệt lan sang cell pin tiếp theo, cell pin này vỡ tung, bốc ra khí và bắt lửa, rồi lan sang cell pin tiếp theo nữa”.

Bà nói rằng, phản ứng dây chuyền này rất khó ngăn chận.

Bà nói, "Và một khi hiện tượng thoát nhiệt bắt đầu, rất khó để kiểm soát hoặc ngăn chặn nó. Vì vậy, đây là thách thức đối với lính cứu hỏa, chúng tôi không thể thực sự ngăn chận chúng, hoặc thoát nhiệt trong một chiếc xe điện một cách hiệu quả”.

Bà cho biết nguy cơ cháy nổ thường xuyên nhất, từ xe điện nằm ở xe đạp điện và xe scooter điện, vốn được biết là có thể xảy ra cháy, ít nhất 2 ngày một lần trên toàn quốc.

Bà nói, "Điều này là do chúng thường được sản xuất bằng cell pin kém chất lượng. Không có nhiều quy định, về cách sản xuất hoặc bán những sản phẩm này. Chúng bị hao mòn rất nhiều trong quá trình sử dụng hàng ngày. Và một thách thức khác là mọi người thường mang xe đạp điện hoặc xe scooter điện về nhà vào cuối ngày, khi họ đi làm hoặc đi học về và cắm sạc trong phòng khách”.

Bà cho biết khi hỏa hoạn xảy ra tại nhà, hậu quả rất nghiêm trọng.

"Chúng tôi đã ghi nhận 5 trường hợp tử vong tại Úc, do cháy pin xe đạp điện và xe scooter điện, và tình trạng mất nhà cửa đang diễn ra thường xuyên, đến mức đáng sợ. Trên thực tế tại Perth vào tháng 7, đã có 4 ngôi nhà bị mất do cháy pin xe đạp điện và xe scooter điện, chỉ trong vòng 48 giờ”.

Trên toàn cầu, trong khoảng thời gian 18 tháng từ năm 2022 đến năm 2023, đã có 4 gia đình đã thiệt mạng do các loại thiết bị di chuyển cá nhân hay personal mobility devices gọi tắt là PMD, bốc cháy trong nhà của họ.

Các chuyên gia cho biết mọi người không nhận ra rằng, các yêu cầu an toàn của các loại thiết bị nầy khá thấp, so với xe điện và pin gia dụng.

Các vật dụng nhỏ hơn, như thuốc lá điện tử, dụng cụ điện và pin sạc dự phòng, bắt lửa hàng ngày trên toàn quốc.

Bà Emma Sutcliffe nói, "Nếu bộ pin của bạn trông phồng lên, nếu nó nóng bất ngờ khi chạm vào, vì bạn chưa sạc hoặc sử dụng nó, nhưng nó lại nóng khi chạm vào hoặc nếu nó có mùi lạ, thì đó là một số dấu hiệu cảnh báo sớm cho thấy, pin đó có thể có vấn đề”.

Bà còn nói thêm rằng, nếu ai đó gặp phải bất kỳ dấu hiệu cảnh báo nào trong số đó, thì họ nên mang xe đạp điện, hoặc xe máy điện ra khỏi nhà và để cách xa các vật liệu dễ cháy.

Trong khi đó ông Gareth Morgan, là Giám đốc của E-V Fire Protection.

Họ đã phát triển ‘Hệ thống Chữa cháy Dưới gầm Xe Điện’ Đầu tiên trên Thế giới.

Ông nói với SBS News rằng’ việc dựa vào số liệu thống kê về các vụ cháy xe điện, là rất khó khăn.

"Rất khó để tin cậy vào số liệu thống kê, bởi vì dữ liệu được thu thập trên toàn thế giới về các vụ cháy xe điện và sự khác biệt về nguồn gốc của các vụ cháy, dù là cháy xe hay cháy bình ắc-quy xe, thì dữ liệu đó không thực sự được thu thập. Vì vậy, đây là một vùng rất, rất mơ hồ”.

Ông cũng đồng tình với quan điểm của bà Sutcliffe, cho rằng việc xảy ra cháy bình ắc-quy xe là rất hiếm.

Ông nói, "Một trong những thách thức lớn, mà các đội cứu hỏa trên khắp nước Úc và trên toàn thế giới đang gặp phải hàng ngày, là họ phải đối phó với các vụ cháy liên quan đến các loại xe nhỏ chạy bằng điện, như xe máy điện và ván trượt, giống như nhiều loại khác, là do phẩm chất sản xuất kém”.

Ông Morgan cho biết, điều quan trọng là phải tuân theo hướng dẫn của nhà sản xuất, khi sạc điện vào xe.

Việc nạp điện liên tục và sạc xe đến mức rất cao, được biết là không tốt cho bình ắc-quy và có thể góp phần gây ra các tai nạn trong tương lai.

Ông cho biết, hư hỏng cơ học hoặc thủng một cell pin, có thể nhanh chóng dẫn đến hiện tượng nhiệt bất thường bên trong bộ pin.