Đây không chỉ là hóa thạch cá voi xanh lớn nhất chưa từng được phát hiện mà còn cho thấy loài này đã xuất hiện trên hành tinh này hơn 1.5 triệu năm trước so với con số năm con người có thể nghĩ tới.

Các nhà khoa học từ lâu đã biết rằng cá voi xanh là loài động vật lớn nhất từng tồn tại. Tuy  nhiên, điều  mà cho đến nay vẫn chưa được biết đến là loài cá voi khổng lồ này đã xuất hiện trên hành tinh sớm hơn nhiều so với những gì đã được xác định trước đây – 1.5 triệu năm trước, vào đầu kỷ Pleistocene. Và giờ đây chúng ta biết điều này nhờ hóa thạch cá voi xanh cổ đại lớn nhất vừa được tìm thấy.

Theo National Geographic, mẫu vật dài khoảng 26.6 mét này hiện chính thức là mẫu vật lớn nhất được ghi nhận. Mặc dù kích thước của nó nhỏ hơn cá voi xanh hiện đại khoảng 4.5 mét, nhưng phát hiện này có những hệ quả quan trọng hơn cần xem xét.

Được công bố trên tạp chí Biology Letters, nghiên cứu đã mô tả một hộp sọ lớn ấn tượng và cho thấy tuổi của hóa thạch đã buộc các nhà sinh học tiến hóa phải đánh giá lại toàn bộ dòng thời gian lịch sử của loài.

Đồng tác giả nghiên cứu Felix Marx, một nhà cổ sinh vật học tại Viện Khoa học Tự nhiên Hoàng gia Bỉ ở Brussels, cho biết: "Việc một loài cá voi lớn như vậy tồn tại từ rất lâu cho thấy rằng những loài cá voi lớn đã tồn tại khá lâu rồi. Tôi không nghĩ rằng các loài có thể tiến hóa đến kích thước như vậy chỉ sau một đêm."

Việc tìm thấy hóa thạch cá voi có niên đại hơn 2.5 triệu năm là cực kỳ hiếm, khiến việc xác định chính xác điều gì đã khiến cá voi xanh trở thành loài khổng lồ như hiện nay cũng trở nên khó khăn không kém. Với vô số kỷ băng hà đóng băng nhiều vùng đại dương trên thế giới và hạ thấp mực nước biển trong khoảng thời gian này, hài cốt của những con cá voi chết có thể bị đẩy xuống độ sâu nhiều chục thước dưới mực nước biển.

Đối với hóa thạch dài 25 thước này, hóa thạch về cơ bản đã được một người nông dân miền Nam nước Ý gần Matera tình cờ phát hiện vào năm 2006. Khi nhận thấy một số đốt sống lớn nhô ra khỏi hồ mà ông dùng để tưới tiêu cho cánh đồng của mình, ông đã chắc chắn thông báo cho một bên quan tâm.

Phải mất ba mùa thu để hạ thấp mực nước hồ thành công mà không gây nguy hiểm cho mùa màng của người nông dân. Cuối cùng, chính nhà cổ sinh vật học Giovanni Bianucci của Đại học Pisa đã giành được giải thưởng lịch sử này.

Khi ông Bianucci và nhóm của ông tìm thấy những hài cốt khổng lồ, họ đã đúng khi cho rằng chúng thuộc về một con cá voi xanh. Tất nhiên, họ vẫn chưa biết chính xác những chiếc xương này bao nhiêu tuổi, nhưng khám phá của họ đã làm sáng tỏ sự phát triển dần dần của loài này qua hàng thiên niên kỷ.

Một nghiên cứu năm 2017 phân tích kích thước của tất cả các loài cá voi tấm sừng đã biết - nhiều loài trong số đó chỉ được biết đến qua hóa thạch - chỉ ra rằng sự gia tăng kích thước của cá voi diễn ra nhanh chóng, khoảng 300,000 năm trước.

Tuy nhiên, con cá voi dài 25 thước này già hơn nhiều so với con số đó - và không phù hợp với khung thời gian đã được thiết lập. Việc nó chỉ được đưa vào bộ dữ liệu năm 2017 có nghĩa là "thời điểm có khả năng nhất (về sự gia tăng kích thước dần dần của cá voi) đã bị đẩy lùi xuống 3.6 triệu năm, và thậm chí có thể xa hơn nữa, có thể xa tới sáu triệu năm."

Ông Marx hiện đang miệt mài thực hiện một dự án  ở Peru (Châu Mỹ La-tinh), nơi nhiều hóa thạch cá voi đã được tìm thấy mặc dù vẫn chưa được phục hồi. Một lần nữa, việc đưa kích thước tương đối của chúng vào thuật toán trên chỉ càng khẳng định lý thuyết của ông Marx rằng sự gia tăng kích thước cá voi diễn ra từ từ hơn nhiều so với những giả thuyết trước đây.

Đối với nhà cổ sinh vật học Cheng-Hsiu Tsai thuộc Đại học Quốc gia Đài Loan, kết luận của ông Marx hoàn toàn phù hợp với những phát hiện của chính ông. Ông Tsai đã phát hiện ra hài cốt của loài cá voi hóa thạch có lẽ là lớn thứ hai từng được tìm thấy và kể từ đó đã lập luận rằng cá voi tấm sừng hàm phát triển lớn hơn và chậm hơn.

Cá voi xanh trong đại dương thuộc Úc

Cá voi xanh là loài khổng lồ của đại dương (cá voi xanh Nam Cực được biết cho là loài động vật lớn nhất trên Trái Đất!). Những sinh vật biển khổng lồ này có thể dài tới 30 mét và nặng hơn 200 tấn - tương đương với khoảng 33 con voi.

Cá voi xanh khác biệt chủ yếu với các loài cá voi khác ở kích thước khổng lồ, chế độ ăn uống và hành vi của chúng. Không giống như cá voi lưng gù, được biết đến với khả năng nhào lộn và tiếng kêu phức tạp, cá voi xanh thường sống đơn độc và ít kêu hơn.

Mặt khác, cá voi nhà táng nổi tiếng với đầu lớn và khả năng lặn sâu dưới biển để săn mực, trái ngược với chế độ ăn chủ yếu là nhuyễn thể của cá voi xanh, được tiêu thụ thông qua phương pháp lọc.

Và còn có cá voi đầu bò phương Nam. Chúng thường có kích thước nhỏ hơn và có xu hướng sống gần bờ biển hơn, khiến chúng dễ tiếp cận hơn đối với những người quan sát từ đất liền ở các đại dương Nam Bán cầu.

Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, cá voi sát thủ (killer whale), mặc dù có tên gọi như vậy, thực chất là “cá heo” (dolphin) và nhỏ hơn nhiều; Chúng là loài săn mồi với chế độ ăn đa dạng bao gồm cá, hải cẩu và thậm chí cả các loài cá voi khác, khác biệt với loài cá voi xanh khổng lồ hiền lành.

Mặc dù cá voi xanh có thể khó bắt gặp do sở thích sống ở vùng nước sâu, nhưng vùng biển Úc lại mang đến một số cơ hội tốt nhất để ngắm nhìn những sinh vật tuyệt đẹp này.

Cách tốt nhất để ngắm cá voi xanh

Những địa điểm ngắm cá voi xanh tuyệt vời nhất tại Úc được liệt kê dưới đây.

Vịnh Great Australian Bight, Nam Úc

Vịnh Great Australian Bight nổi tiếng với những vách đá gồ ghề và vùng nước sâu, khiến nơi đây trở thành một trong những địa điểm lý tưởng nhất để quan sát cá voi xanh trong môi trường tự nhiên của chúng. Đường bờ biển xa xôi này mang đến một khung cảnh ngoạn mục, nơi không chỉ cá voi xanh mà còn cả cá voi đầu bò phương Nam và cá voi lưng gù trong mùa di cư của chúng. Thời điểm lý tưởng nhất để ghé thăm là từ tháng 6 đến tháng 10, khi cá voi tiến gần bờ biển hơn để kiếm ăn.

Rạn san hô Ningaloo, Tây Úc

Rạn san hô Ningaloo, một Di sản Thế giới, là một viên ngọc quý khác cho những người ngắm cá voi qua chuyến đi đường bộ dọc bờ biển san hô. Rạn san hô Tây Úc này luôn nhộn nhịp với đời sống sinh vật và là một trong những nơi tuyệt vời nhất để có thể chứng kiến cá voi xanh di cư hàng năm từ tháng 3 đến tháng 7.

Vịnh Hervey, Queensland

Thường được ca ngợi là thủ phủ ngắm cá voi của Úc, Vịnh Hervey mang đến một thiên đường ẩn náu an toàn, nơi cá voi lưng gù thường xuyên dừng chân nghỉ ngơi và vui chơi. Vịnh yên tĩnh này là nơi lý tưởng để cá voi mẹ nuôi con, mang đến những lần nhìn thấy cá voi sát thủ liên tục và gần gũi từ giữa tháng 7 đến tháng 10.

Sydney, New South Wales

Đường bờ biển sôi động của Sydney là nơi diễn ra một trong những cuộc di cư ngoạn mục nhất của cá voi. Từ tháng 5 đến tháng 11, bờ biển của thành phố là nơi lý tưởng để ngắm cá voi lưng gù khi chúng thực hiện hành trình hàng năm dọc theo bờ biển.

Những địa điểm biểu tượng như Sydney Heads mang đến những góc nhìn thuận lợi trên đất liền, hoặc có thể lựa chọn một trải nghiệm gần gũi hơn bằng cách tham gia du thuyền ngắm cá voi khởi hành trực tiếp từ Cảng Sydney.

Cảng Victor, Nam Úc

Chỉ cách Adelaide một giờ lái xe, Cảng Victor là một viên ngọc quý với danh tiếng là nơi ngắm cá voi tuyệt vời, đặc biệt là từ tháng 6 đến tháng 9. Đường bờ biển gồ ghề là nơi thường xuyên lui tới của cá voi đầu bò phương Nam, thường được nhìn thấy chúng nô đùa gần bờ.

Eden, New South Wales

Tọa lạc trên Bờ biển Sapphire tuyệt đẹp ở New South Wales, Eden là một địa điểm lý tưởng khác để ngắm cá voi, đặc biệt là vào những tháng mùa xuân. Khu vực này đặc biệt nổi tiếng với việc nhìn thấy cả cá voi lưng gù và những người bạn không phải cá voi của chúng ta, loài cá voi sát thủ, khiến nơi đây trở thành một địa điểm độc đáo cho những người đam mê động vật biển hoang dã này.

THỜI ĐIỂM NGẮM CÁ VOI

Thời điểm là yếu tố then chốt cho một trải nghiệm ngắm cá voi xanh thành công tại Úc. Cá voi xanh là loài sinh vật di cư, có những mô hình di cư cụ thể, thay đổi đôi chút tùy theo vùng. Để tối đa hóa cơ hội ngắm cá voi xanh ở Úc, điều quan trọng là phải lên kế hoạch cho chuyến đi vào đúng những tháng và chọn những địa điểm được biết đến là thường xuyên xuất hiện cá voi xanh.

-Từ tháng 3 đến tháng 7 tại Tây Úc.

-Từ tháng 5 đến tháng 11 tại New South Wales. Mặc dù Sydney nổi tiếng với việc nhìn thấy cá voi lưng gù, nhưng đây cũng là thời điểm thỉnh thoảng cá voi xanh được nhìn thấy ngoài khơi.

-Từ tháng 6 đến tháng 10 tại Nam Úc. Vịnh Great Australian Bight mang đến một số cơ hội ngoạn mục nhất để ngắm cá voi.

Việc lên kế hoạch ngắm cá voi cần đúng thời gian và địa điểm; đôi khi phải điều chỉnh vì có thể cá voi đến muộn hoặc thời tiết thay đổi. Thường phải đặt tour trước: Những điểm tham quan nổi tiếng có thể rất đông đúc, đặc biệt là trong mùa cao điểm.

Khi đi ngắm cá voi, cần mang theo vật dụng thiết yếu bao gồm ống nhòm để quan sát từ xa, máy ảnh có ống kính zoom tốt và quần áo phù hợp, vì biển    có thể rất lạnh - ngay cả vào mùa hè; và đừng quên mang theo thuốc chống say sóng, phòng trường hợp cần thiết!

Luôn tuân thủ các hướng dẫn của các nhà điều hành tour du lịch. Điều này bao gồm việc giữ khoảng cách an toàn để giảm thiểu căng thẳng cho các loài động vật. Chính phủ của mỗi tiểu bang có quy định cho người tham gia chiêm ngưỡng cá voi phải tuân hành nhằm bảo vệ loài động vật to lớn nhưng hiền lành, duyên dáng này.

Với thông tin trên đây, chúng ta có thể hiểu phần nào tâm tánh của nguồi Úc thể hiện qua việc sử dụng mạng xã hội./.

Người Sydney