Chính phủ liên bang đã ban hành các quy định nhằm hạn chế "tình trạng định giá quá cao đối với hàng tạp hóa".. Source: AAP / JOEL CARRETT/AAPIMAGE

AUSTRALIA - Người tiêu dùng Úc được hứa hẹn sẽ có thể mua sắm tại siêu thị với mức giá công bằng hơn, sau khi chính phủ liên bang công bố các quy định mới, nhằm siết chặt tình trạng 'tăng giá quá mức' tại các chuỗi siêu thị lớn.

Chính phủ liên bang đã sửa đổi Bộ Quy tắc Ứng xử Ngành Thực phẩm và Hàng tạp hóa của Úc, nhằm hạn chế việc định giá thực phẩm quá cao so với chi phí thực tế.

Bộ quy tắc này đã được áp dụng bắt buộc từ tháng 4, nhưng các quy định mới về giá sẽ chính thức có hiệu lực từ ngày 1/7, sau thời gian ân hạn sáu tháng dành cho các doanh nghiệp lớn.

Theo quy định mới, các nhà bán lẻ quy mô rất lớn sẽ bị cấm áp dụng mức giá bị xem là quá cao so với chi phí cung ứng cộng với một mức lợi nhuận hợp lý.

Tổng trưởng Ngân khố Jim Chalmers nói với Sky News vào sáng Chủ nhật.

"Và tất cả những điều này nhằm mục đích mang lại sự công bằng hơn tại quầy tính tiền, cho các gia đình và người về hưu. Chúng tôi đang thực hiện đúng cam kết trong việc mạnh tay xử lý tình trạng tăng giá quá mức.”

Hồi tháng 3, Ủy ban về Cạnh tranh và Người tiêu dùng Úc (ACCC) công bố báo cáo cho thấy Coles và Woolworths đang nắm thế độc quyền kép, khiến mức độ cạnh tranh trong ngành bán lẻ thực phẩm bị hạn chế.

Báo cáo cũng ghi nhận đây là hai trong số những chuỗi siêu thị có lợi nhuận cao nhất thế giới.

Tuy nhiên, ACCC không trực tiếp kết luận rằng các siêu thị đã bán giá quá cao cho người tiêu dùng, và cả Coles lẫn Woolworths đều bác bỏ cáo buộc này.

Báo cáo cũng không đưa ra định nghĩa cụ thể thế nào là “giá cao quá mức”, bởi luật bảo vệ người tiêu dùng hiện hành không cấm áp dụng biên lợi nhuận cao.

Theo quy định mới, bắt đầu từ tháng 7, các siêu thị vi phạm có thể bị phạt tối đa 10 triệu đô la cho mỗi hành vi, hoặc phạt gấp ba lần khoản lợi thu được, hoặc 10% doanh thu trong 12 tháng trước đó, tùy theo mức nào cao hơn.

ACCC sẽ là cơ quan chịu trách nhiệm giám sát và thực thi các quy định này.

Ông Chalmers cho biết, những thay đổi trên sẽ giúp ACCC có đủ công cụ pháp lý để buộc các siêu thị lớn phải chịu trách nhiệm.

“Một trong những cách hiệu quả nhất để giảm áp lực chi phí sinh hoạt cho người dân Úc là giúp họ có được mức giá công bằng hơn khi mua sắm - và đó chính là mục tiêu của chính sách này,” ông nói trong tuyên bố chung.

Báo cáo của ACCC cũng cho thấy, trong giai đoạn từ cuối năm 2022 đến đầu năm 2023, giá thực phẩm tăng với tốc độ hơn gấp đôi mức tăng tiền lương, và một phần mức tăng này đến từ lợi nhuận gia tăng của Coles, Woolworths và Aldi.

Người phát ngôn của Woolworths cho biết trong tuyên bố gửi SBS News rằng tập đoàn ghi nhận việc ban hành quy định mới, tuy nhiên cho rằng luật này là “chưa từng có tiền lệ khi chỉ nhắm vào hai công ty do người Úc sở hữu, tạo ra một sân chơi thiếu công bằng”.

Phía Coles cũng bày tỏ quan điểm rằng việc “loại trừ các tập đoàn đa quốc gia lớn và những doanh nghiệp lớn khác khỏi phạm vi áp dụng của luật này không phản ánh đúng cách người Úc mua sắm, và có nguy cơ làm suy yếu sự cạnh tranh”.

Theo ACCC, dù chi phí vận hành tăng do ảnh hưởng của đại dịch COVID-19 và sự gián đoạn chuỗi cung ứng, các siêu thị lớn vẫn gia tăng biên lợi nhuận trong giai đoạn này.

Sự phát triển của Aldi đã phần nào kiềm chế thế độc quyền của Coles và Woolworths, tuy nhiên ACCC lưu ý rằng Aldi không cạnh tranh trực tiếp ở tất cả các mặt hàng.