Một cuộc đàm phán quân sự giữa các chỉ huy Thái Lan và Cam Bốt sáng 29/7/2025. Ảnh: Quân đội Hoàng gia Thái Lan
Thái Lan và Cam Bốt đã tổ chức hai cuộc họp giữa các chỉ huy khu vực trong sáng thứ Ba (29/7), sau khi Thái Lan cáo buộc Cam Bốt vi phạm lệnh ngừng bắn.
Cụ thể, chỉ huy quân đội hai bên đã có cuộc họp đầu tiên giữa Vùng Quân đội số 1 Thái Lan với người đồng cấp tại tỉnh Sa Kaeo và cuộc họp thứ hai giữa Trung tướng Boonsin Padklang phía Thái Lan và Phó Tư lệnh Vùng Quân sự số 5 của Cam Bốt.
Ở cả hai cuộc họp, hai bên đã thống nhất những điểm sau, theo trang The Nation của Thái Lan:
-Ngừng bắn ngay lập tức
-Cấm bắn vào dân thường
-Không điều động hoặc tăng cường lực lượng
-Tạo điều kiện trao trả binh lính bị thương và tử vong
-Mỗi bên sẽ cử bốn người để phối hợp liên lạc
Các cuộc thảo luận tiếp theo sẽ được tổ chức dựa trên kết quả của cuộc họp của GBC (Ủy ban Biên giới chung) vào ngày 4/8.
Xe bọc thép gần biên giới Thái Lan- Cam Bốt ở tỉnh Sisaket, một ngày sau khi các nhà lãnh đạo Cam Bốt và Thái Lan đồng ý ngừng bắn vào hôm 29/7/2025 nhằm chấm dứt cuộc xung đột đẫm máu nhất của họ trong hơn một thập niên. Ảnh: Reuters
Cũng trong sáng 29/7, trước khi các cuộc đàm phán cấp chỉ huy quân sự diễn ra, Thái Lan cáo buộc Cam Bốt "cố tình" vi phạm lệnh ngừng bắn mà hai nước đã đạt được một ngày trước đó, nhằm chấm dứt các cuộc đụng độ biên giới khiến ít nhất 38 người thiệt mạng và hàng ngàn người phải sơ tán.
Đây là một khởi đầu mong manh cho lệnh ngừng bắn, vốn được kỳ vọng sẽ chấm dứt năm ngày pháo kích và tấn công bằng pháo phản lực dọc theo khu vực biên giới chung.
Quân đội Thái Lan cho biết họ đã ngừng nổ súng sau nửa đêm, nhưng vẫn tiếp tục hứng chịu hỏa lực từ phía Cam Bốt "tại nhiều địa điểm" cho đến sáng nay (29/7).
Tuy nhiên, Bộ Quốc phòng Cam Bốt nói với hãng tin AFP rằng không hề có "cuộc đụng độ vũ trang nào" giữa hai bên kể từ khi lệnh ngừng bắn có hiệu lực vào lúc 0 giờ ngày 29/7.
Ảnh tư liệu cho thấy lính Cam Bốt trên một chiếc xe tải ở tỉnh Oddar Meanchey. Ảnh: Getty Images
Căng thẳng giữa hai quốc gia Đông Nam Á liên quan đến khu vực biên giới có tranh chấp kéo dài hàng thế kỷ đã leo thang vào tháng Năm, khi một binh sĩ Cam Bốt thiệt mạng trong một cuộc đụng độ.
Tình hình tiếp tục leo thang thành một cuộc xung đột toàn diện vào tuần trước sau khi năm binh sĩ Thái Lan bị thương do nổ mìn.
Thái Lan đã đóng một số cửa khẩu biên giới, trục xuất đại sứ Cam Bốt và triệu hồi đại sứ của mình từ Phnom Penh về nước.
Sau khi hai bên đấu súng vào rạng sáng ngày 24/7, Cam Bốt đã phóng nhiều quả pháo vào lãnh thổ Thái Lan, khiến một số dân thường thiệt mạng.
Nhiều thường dân khác ở cả hai bên đã thiệt mạng trong những ngày tiếp theo, và hàng chục ngàn người đã phải sơ tán đến các khu trú ẩn.
Các cuộc đấu pháo ác liệt giữa hai quân đội tiếp tục kéo dài đến tận nửa đêm hôm 28/7, đúng thời hạn chót của lệnh ngừng bắn, trong đó Thái Lan thực hiện thêm các cuộc không kích vào các khu vực của Cam Bốt.
Tuy nhiên, vào sáng ngày 29/7, trước khi Thái Lan cáo buộc rằng lệnh ngừng bắn đã bị vi phạm, Thủ tướng Cam Bốt, Hun Manet, cho biết "tiền tuyến đã lắng dịu" kể từ sau nửa đêm.
Theo thỏa thuận, hai bên đã đồng ý rút quân và chấp nhận một hình thức giám sát độc lập nào đó nhằm ngăn chặn các cuộc đụng độ tái diễn.
Ông Hun Manet và người đồng cấp Thái Lan, ông Phumtham Wechayachai, đã gặp nhau vào hôm 28/7 tại Malaysia, trong một cuộc họp được làm trung gian bởi Thủ tướng Malaysia Anwar Ibrahim.
Cam Bốt – với lực lượng quân sự yếu thế hơn – đã liên tục thúc đẩy một lệnh ngừng bắn, và lãnh đạo nước này gọi đây là một cuộc họp rất tích cực.
Thái Lan, ban đầu tỏ ra miễn cưỡng đàm phán, cuối cùng đã đồng ý sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump đe dọa ngừng các cuộc đàm phán về thuế cho đến khi Thái Lan và Cam Bốt chấm dứt giao tranh.
Xe bọc thép chở quân (APC) được nhìn thấy trên một con đường gần biên giới Thái Lan- Cam Bốt ở tỉnh Sisaket, một ngày sau khi các nhà lãnh đạo Cam Bốt và Thái Lan đồng ý ngừng bắn vào hôm 29/7/2025. Ảnh: Reuters
Bà Maly Socheata, phát ngôn nhân của Bộ Quốc phòng Cam Bốt, cho biết trong một cuộc họp báo hôm 29/7 rằng không có cuộc giao tranh mới nào xảy ra dọc biên giới, theo Reuters.
Hoạt động giao thông và sinh hoạt hằng ngày đã được nối lại tại huyện Kantharalak, tỉnh Sisaket của Thái Lan trong cùng ngày, cách tiền tuyến khoảng 30 km, nơi quân đội Thái Lan và Cam Bốt vẫn đang tập trung đông đảo.
Xe hơi và xe máy đã trở lại các tuyến đường, vốn gần như vắng bóng kể từ khi các cuộc đụng độ biên giới bắt đầu.
Các xe quân sự di chuyển xen lẫn trong dòng xe dân sự.
Ông Chaiya Phumjaroen, công dân Thái 51 tuổi, cho biết ông đã trở lại thị trấn để mở lại cửa hàng vào sáng sớm hôm 29/7, sau khi nghe tin về thỏa thuận ngừng bắn trên bản tin.
Reuters trích lời ông: "Tôi rất vui vì lệnh ngừng bắn đã diễn ra," ông nói. "Nếu họ tiếp tục đánh nhau, chúng tôi sẽ không có cơ hội để kiếm sống."
Tại tỉnh Oddar Meanchey của Cam Bốt, ông Ly Kim Eng, 63 tuổi, ngồi trước một lán tạm bằng bạt, chờ hướng dẫn sau khi nghe tin về thỏa thuận ngừng bắn.
Ông nói: "Nếu chính quyền thông báo rằng tất cả người tị nạn có thể an toàn trở về nhà, tôi sẽ lập tức quay về."
Một cuộc tranh chấp kéo dài hàng thập niên.
Trên thực tế, tranh chấp giữa Thái Lan và Cam Bốt đã bắt đầu từ hơn một thế kỷ trước, khi đường biên giới giữa hai quốc gia được vạch ra sau thời kỳ Pháp đô hộ Cam Bốt.
Căng thẳng chính thức bùng phát vào năm 2008, khi Cam Bốt tìm cách đăng ký một ngôi đền từ thế kỷ 11 nằm trong khu vực tranh chấp trở thành Di sản Thế giới của UNESCO – động thái này vấp phải sự phản đối gay gắt từ phía Thái Lan.
Trong những năm qua, nhiều cuộc đụng độ lẻ tẻ đã xảy ra, khiến cả binh lính và dân thường ở hai bên thiệt mạng.
Căng thẳng mới nhất leo thang vào tháng Năm, sau khi một binh sĩ Cam Bốt thiệt mạng trong một cuộc đụng độ, đẩy quan hệ song phương xuống mức thấp nhất trong hơn một thập niên.
Trong hai tháng qua, cả hai nước đã áp đặt các hạn chế biên giới đối với nhau. Cam Bốt cấm nhập cảng các mặt hàng từ Thái Lan như trái cây và rau củ, đồng thời ngừng nhập cảng điện và dịch vụ internet từ nước này.
Cả hai bên cũng đã tăng cường hiện diện quân sự dọc theo biên giới trong vài tuần gần đây.
(Theo BBC)