​Nhân viên cứu hộ Nga tại một nhà máy công nghiệp sau vụ hỏa hoạn, ở Shilovsky, Ryazan, cách Moscow khoảng 250 cây số. Ảnh do bộ Khẩn Cấp Nga công bố ngày 16/08/2025. AP

 

 

Từ nhiều tháng qua, Hoa Kỳ cung cấp cho Ukraine các thông tin tình báo để oanh kích các cơ sở năng lượng tại Nga. Sự hậu thuẫn này hoàn toàn trái ngược với thái độ trước đây của tổng thống Donald Trump đối với đồng nhiệm Nga Vladimir Putin. Về mặt chính thức, Washington muốn thúc đẩy Moscow đi đến đàm phán hòa bình. Nhưng giới quan sát cho rằng đây chưa phải là động lực duy nhất của chủ nhân Tòa Bạch Ốc.

 

 

Báo chí Anh, Mỹ thời gian gần đây cho biết tổng thống Donald Trump, sau cuộc trao đổi điện đàm với người đồng cấp Ukraine, Volodymyr Zelenskyy, hồi trung tuần tháng 7/2025, đã quyết định cung cấp các thông tin tình báo, cho phép hỏa tiễn và drone tầm xa của Ukraine có thể đánh trúng các cơ sở năng lượng của Nga như nhà máy lọc dầu hay kho dầu, nằm cách xa biên giới Ukraina đến hàng trăm cây số.

 

Giải thích với France 24, kênh truyền hình quốc tế Pháp, Frank Ledwidge, chuyên gia về quân sự khối Xô-Viết, tại đại học Portsmouth cho biết, mạng lưới vệ tinh và ra-đa dày đặc của Mỹ có thể giúp quân đội Ukraine dễ dàng lập bản đồ chính xác các tín hiệu điện từ của hệ thống phòng không, để điều chỉnh hành trình – như độ cao, đường bay – của hỏa tiễn và drone tránh được hỏa tiễn phòng không của Nga.

 

 

Việc Hoa Kỳ chia sẻ thông tin tình báo là không có gì mới, và đã được thực hiện từ năm 2014. Nhưng cho đến hiện tại, Hoa Kỳ chủ yếu cung cấp thông tin về các mục tiêu quân sự và chiến thuật. Sự hậu thuẫn tích cực của Washington đối với Kyiv trong chiến dịch không kích nhắm vào các cơ sở năng lượng của Moscow rõ ràng là những mục tiêu chiến lược mới. Tính từ tháng 7/2025, Ukraine đã nhắm trúng ít nhất 16 trong số 38 cơ sở năng lượng của Nga.

 

 

Theo thời báo tài chính Anh Financial Times, chánh quyền Trump kết hợp một cách chặt chẽ ở tất cả các bước của chiến dịch không kích này do Ukraine tiến hành. Washington không những tiếp nhận các yêu cầu từ Kyiv về các điểm muốn tấn công, mà còn giúp « xác định đâu là những mục tiêu ưu tiên cần nhắm đến ». « Hạm đội drone của Ukraine trở thành một "công cụ" cho Mỹ sử dụng để làm suy yếu nền kinh tế Nga và thúc ép Vladimir Putin phải đàm phán », theo phân tích của tờ báo Anh, được France 24 dẫn lại.

 

 

 

Trump thật sự « trở mặt » với Putin ?

 

Việc Washington và Kyiv bắt tay hành động phải chăng là một dấu hiệu Donald Trump thay đổi thái độ với Vladimir Putin ? Không hẳn là vậy ! Chiến dịch không kích của Ukraine chỉ ảnh hưởng đến 20% sản lượng dầu của Nga. Để có thể đẩy ông Putin ngồi bàn đàm phán, chuyên gia Frank Ledwidge cho rằng, Ukraine « phải tấn công ở một quy mô lớn cấp số nhân, tạo ra một sự khác biệt » thì mới có hy vọng buộc đối thủ vào bàn đàm phán.

 

 

Một số người quan sát khác nhận định, mục tiêu của Mỹ có thể là nhằm hạ nhiệt căng thẳng. Bằng cách phối hợp hành động, Hoa Kỳ bảo đảm rằng Ukraine chỉ tấn công các mục tiêu quân sự có thể chấp nhận được và như vậy, tránh mọi sự leo thang. Theo quan điểm của Erik Stijnman, chuyên gia về vấn đề an ninh quân sự, Tổ chức Quan hệ Quốc tế Clingendael, Hà Lan, « động thái chia sẻ thông tin này cho thấy rằng Hoa Kỳ áp đặt một giới hạn liên quan đến loại mục tiêu mà Ukraine có thể tấn công bằng võ khí của Mỹ. »

 

 

Điều quan trọng hơn nữa là phải ngấm ngầm trấn an Moscow về điểm này, vào lúc Washington dự tính chuyển giao cho Kyiv hỏa tiễn tầm xa Tomahawk. Vì những loại võ khí này có thể gây thảm họa trên chiến trường và do vậy, theo các chuyên gia được France 24 phỏng vấn, có thể cần phải chuẩn bị cho Nga về sự xuất hiện của loại võ khí này.  

 

 

Cuối cùng, theo ông Frank Ledwidge, đây cũng còn là cách để Donald Trump không phải gánh lấy trách nhiệm trong trường hợp Ukraine bại trận. « Không ai có thể nói rằng ông ấy đã không ủng hộ Ukraine trong trường hợp các cuộc đàm phán hòa bình trong tương lai diễn ra theo hướng có lợi cho Nga », vị chuyên gia về an ninh kết luận ! 

 

 

(Theo RFI)