Tại trụ sở Cơ quan Năng lượng Nguyên tử Quốc tế IAEA ở Vienna, Áo, ngày 23/06/2025, đại diện thường trực của Iran Reza Najafi tại Liên hợp quốc (LHQ), phát biểu với giới truyền thông vào lúc Hội đồng Thống đốc IAEA họp khẩn thảo luận về tình hình ở Iran sau các cuộc tấn công của Mỹ vào các cơ sở hạch tâm của Iran. REUTERS - Elisabeth Mandl

Ngày 02/07/2025, Iran chính thức đình chỉ hợp tác với Cơ quan Năng lượng Nguyên tử AIEA. Chính quyền Teheran liên tiếp chỉ trích thái độ « im lặng » của định chế quốc tế trước các cuộc oanh kích của Mỹ và Israel nhắm vào Iran.

AFP dẫn nguồn tin từ kênh truyền hình Nhà nước Iran cho biết, tổng thống Massoud Pezeshkian đã « ban hành luật đình chỉ hợp tác » với AIEA. Trước đó, văn bản luật này đã được Nghị Viện Iran hôm 25/06/2025 bỏ phiếu thông qua, ngay sau khi lệnh ngừng bắn với Israel có hiệu lực chấm dứt 12 ngày giao tranh giữa Iran – Israel. Dự luật sau đó được Hội đồng Vệ binh, cơ quan chuyên trách xem xét các đạo luật tại Iran, thông qua trước khi được tổng thống phê duyệt và có hiệu lực.

Giới lãnh đạo Iran đã mạnh mẽ lên án điều mà họ gọi là « sự im lặng » của AIEA trước các trận bom của Mỹ và Israel nhắm vào ba điểm hạch tâm của nước này. Teheran còn chỉ trích việc cơ quan quốc tế này, hôm 12/06, một ngày trước khi Israel mở chiến dịch tấn công, đã thông qua một nghị quyết cáo buộc Iran không tuân thủ các ràng buộc trong lĩnh vực nguyên tử. Một động thái mà giới chức Iran đánh giá là đã tạo « cớ » để Israel mở chiến dịch quân sự tấn công Iran.

Ngoài ra, chính quyền Teheran cũng bác bỏ đề nghị của tổng giám đốc AIEA, ông Rafael Grossi, muốn đến thanh tra các cơ sở hạch tâm bị đánh bom nhằm thẩm định tình trạng kho dự trữ uranium đã được làm giầu đến mức gần chạm ngưỡng có thể chế tạo bom nguyên tử. Ngoại trưởng Iran, Abbas Araghchi, cuối tháng Sáu, tố cáo « ý đồ xấu xa » của ông Rafael Grossi.

Xin nhắc lại, khi khẳng định rằng Iran đang ở ngưỡng sở hữu bom nguyên tử, một tham vọng mà Teheran nhiều lần phủ nhận, Israel ngày 13/06/2025, mở chiến dịch không kích nhắm vào các cơ sở hạch tâm và quân sự Iran, giết chết nhiều sĩ quan cao cấp và nhiều khoa học gia tham gia chương trình phát triển nguyên tử của Iran.

Mười ngày sau, trong đêm 21 sáng 22/06/2025, tổng thống Mỹ Donald Trump điều các oanh tạc cơ B-2 dội bom tấn, phá hủy cơ sở ngầm làm giầu uranium Fordo (phía nam Teheran), và hai cơ sở hạch tâm khác là Ispahan và Natanz ở miền trung Iran.

(Theo RFI)