Đại diện quân đội và ngoại giao từ 23 quốc gia thăm một trung tâm sơ tán tại tỉnh biên giới Sisaket của Thái Lan hôm 1/8/2025. Ảnh: Getty Images

Thái Lan đang lên kế hoạch cấp giấy tờ cho người lao động nhập cư bất hợp pháp để thay thế hơn 70.000 lao động Campuchia đã hồi hương. Trong khi đó, xung đột biên giới giữa hai nước khiến Campuchia đang mấp mé bờ vực khủng hoảng kinh tế.

Ông Somchai Morakotsriwan, Tổng cục trưởng Cục Việc làm, Bộ Lao động Thái Lan, cho biết Bộ trưởng Pongkawin Jungrungruangkit mới đây đã yêu cầu tìm cách lấp đầy khoảng trống lao động sau khi hàng ngàn công nhân Campuchia về nước, theo báo The Nation.

Trang The Nation cho hay, đây được cho là hệ lụy sau các vụ xung đột biên giới Thái Lan – Campuchia hồi tháng Bảy, kéo theo việc lãnh đạo Campuchia Hun Sen đe dọa tịch thu đất của người lao động Campuchia nếu họ vẫn ở lại Thái Lan.

Nha Việc làm Thái Lan đã làm đề nghị năm biện pháp để tuyển dụng lao động mới:

-Sử dụng lính nghĩa vụ, phạm nhân sắp hết hạn tù và thanh thiếu niên trong các trung tâm giam giữ để làm việc trong các ngành sản xuất và nông nghiệp;

-Cấp giấy tờ cho lao động nhập cư đang làm việc bất hợp pháp tại Thái Lan;

-Xem xét nhập cảng lao động từ Sri Lanka (Tích Lan) và Nepal (Nĩ Bạc Nhĩ), giảm sự phụ thuộc vào Miến Điện, Lào và Campuchia;

-Tuyển dụng từ khoảng 40.000 người tị nạn Miến Điện đang sống trong các trung tâm tại Thái Lan;

-Thúc đẩy tự động hóa và nâng cấp kỹ nghệ trong sản xuất để giảm sự phụ thuộc vào lao động thủ công.

Ông Somchai cho biết sẽ ưu tiên việc cấp giấy tờ cho những lao động nhập cư hiện đang ở Thái Lan nhưng làm việc bất hợp pháp.

Tuy nhiên, nếu là công dân Campuchia, Cục sẽ phối hợp với các cơ quan an ninh để kiểm tra lý lịch và giám sát chặt chẽ "vì lý do an ninh".

Ông thừa nhận rằng Thái Lan vẫn cần lao động nước ngoài để thúc đẩy nền kinh tế, nhưng cho biết mục tiêu dài hạn phải là tái cân bằng lực lượng lao động bằng cách dựa nhiều hơn vào lao động Thái và các hệ thống tự động hóa.

Mối quan hệ giữa Thái Lan và Campuchia đang ở trong giai đoạn tồi tệ nhất khi hai nước trải qua năm ngày xung đột đẫm máu hồi tháng Bảy ở một số khu vực biên giới, khiến hơn 40 người từ hai phía thiệt mạng và hàng ngàn dân thường phải sơ tán.

Một thỏa thuận ngừng bắn mong manh được đưa ra hôm 28/7.

Kể từ đó tới nay, hai bên không ngừng ném các cáo buộc nặng nề lên đối phương.

Hôm 18/8, báo Khmer Times đưa tin cáo buộc quân đội Thái Lan vi phạm lệnh ngừng bắn khi tiến vào làng Prey Chan thuộc xã O'Bei Choan, huyện O'Chrov của Campuchia, ra lệnh cho một số dân làng phải rời khỏi nhà.

Tờ Khmer Times nói rằng họ cũng ghi nhận các vụ binh sĩ Thái Lan xâm nhập gần trạm kiểm soát biên giới ở thành phố Poipet, nơi lực lượng Thái đã dựng thêm hàng rào dây thép gai vào tuần trước.

Trong khi đó, Thiếu tướng Winthai Suwaree, Người phát ngôn Lục quân Thái Lan, đã phản hồi trước những cáo buộc của phía Campuchia liên quan đến việc binh sĩ Thái Lan dựng hàng rào dây thép gai gần Ban Nong Chan, tỉnh Sa Kaeo, theo The Nation.

Ông Winthai nói rằng "đây là đất trong lãnh thổ Thái Lan", giữa các cột mốc biên giới số 46 và 47

Ông Winthai cáo buộc Campuchia cố tình sử dụng dân thường như một "lá chắn" để xâm phạm chủ quyền Thái Lan và né tránh đối đầu quân sự trực tiếp.

Thái Lan cũng cho hay đã có thêm năm binh sĩ bị thương do giẫm phải mìn ở khu vực biên giới, đồng thời đưa ra bằng chứng kỹ thuật cho thấy Campuchia đã gài mìn PMN-2 mới dọc biên giới, theo The Nation.

Trung tâm Hành động Mìn Thái Lan (TMAC) xem xét một quả mìn PMN-2 được tìm thấy tại tỉnh Sisaket, gần biên giới Thái Lan – Campuchia, hôm 16/8/2025. Ảnh: Getty Images

Ảnh hưởng nặng nề tới kinh tế Campuchia

Việc đóng các cửa khẩu biên giới với Thái Lan khiến Campuchia chịu ảnh hưởng nặng nề về kinh tế, theo Khmer Times.

Về thương mại, Campuchia đã cấm nhập cảng "có chọn lọc" một số mặt hàng từ Thái Lan, bao gồm rau củ, trái cây và năng lượng (diesel, xăng, khí hóa lỏng, dầu nhiên liệu và nhiên liệu hàng không).

Trong khi Tân Gia Ba và Việt Nam có thể lấp đầy các khoảng trống hàng hóa này, một số mặt hàng như sắn (khoai mì) có thể bị "tổn thương nặng nề".

Trong bảy tháng đầu năm 2025, Campuchia đã xuất cảng khoảng 130 triệu USD sắn thô sang Thái Lan.

Nếu xung đột kéo dài và vận tải đường bộ tiếp tục bị phong tỏa, xuất cảng sắn có thể giảm mạnh, trừ khi năng lực chế biến trong nước được mở rộng để phục vụ các thị trường thay thế như Trung Quốc.

Du lịch Campuchia là ngành chịu cú sốc nặng nề nhất.

Năm 2024, Thái Lan là nguồn khách du lịch lớn nhất của Campuchia, với 2,15 triệu lượt khách, chiếm 32% tổng lượng du khách

Thái Lan và Campuchia ký thỏa thuận ngừng bắn tạm thời hôm 28/7/2025 tại Mã Lai Á. Ảnh: Getty Images

Sau cuộc đụng độ biên giới, số lượng vé tham quan Angkor Wat do du khách Thái mua trong tháng Bảy đã giảm 92,32% so với cùng kỳ năm 2024.

Sự sụt giảm này đe dọa trực tiếp sinh kế của khoảng 510.000 người Campuchia.

Xung đột Thái Lan-Campuchia đã buộc khoảng 120.000 người ở khu vực biên giới phải rời bỏ nhà cửa, khiến sản xuất nông nghiệp và kinh doanh bị đình trệ, mùa màng và vật nuôi bị hủy hoại.

Mất nguồn thu nhập khiến họ khó có khả năng trả nợ, làm gia tăng nguy cơ vỡ nợ.

Ngân hàng Quốc gia Campuchia, phối hợp cùng 12 ngân hàng thương mại, đã khai triển các biện pháp hoãn nợ tạm thời cho binh sĩ, các gia đình sơ tán và người phụ thuộc, giúp giảm bớt khó khăn trước mắt. Tuy nhiên, nếu căng thẳng kéo dài, các biện pháp tạm thời này có thể không đủ.

Hàng triệu lao động di cư hồi hương cũng là cú sốc về kiều hối và áp lực thị trường lao động đối với Campuchia.

Theo ước tính vào tháng Năm, có khoảng 1,2 triệu lao động Campuchia đang làm việc tại Thái Lan, gửi về ít nhất 1 tỷ USD kiều hối trong năm 2024.

Nguồn tiền này rất quan trọng cho chi tiêu sinh hoạt và trả nợ của các hộ gia đình.

Tính đến tháng Tám, Campuchia chỉ có khoảng 100.000 vị trí việc làm đang trống, quá ít để đáp ứng lượng lao động hồi hương lớn.

Trong khi đó, ít nhất khoảng 70.000 lao động Campuchia tại Thái Lan đã hồi hương, theo số liệu của Thái Lan.

Nếu không có kế hoạch tạo việc làm đồng bộ, tỷ lệ thất nghiệp có thể gia tăng, làm bùng phát bất mãn kinh tế, theo Khmer Times.

(Theo BBC)