Khu trục hạm lớp Mogami được nâng cấp, do Mitsubishi Heavy Industries (MHI) chế tạo. Nguồn: Bộ Quốc phòng Úc Đại Lợi
Quyết định của Úc Đại Lợi trong tháng 8/2025 mua 11 khu trục hạm lớp Mogami trị giá 6,5 tỷ USD từ Mitsubishi Heavy Industries (MHI) đã đánh dấu hợp đồng quốc phòng lớn nhất từ trước đến nay của Nhật Bổn, khẳng định sự chuyển mình lịch sử của Tokyo trên thị trường võ khí toàn cầu. Đây là lần đầu tiên kể từ sau Thế chiến II, Nhật Bổn ký một thỏa thuận võ khí lớn như vậy – một bước ngoặt quan trọng sau nhiều thập niên tự kiềm chế xuất cảng quân sự.
Hiến pháp hòa bình của Nhật Bổn từng cấm xuất cảng vũ khí, nhưng từ năm 2014, chánh phủ Shinzo Abe bắt đầu nới lỏng kiểm soát và thiết lập “Ba nguyên tắc chuyển giao thiết bị quốc phòng”, cho phép xuất cảng võ khí trong những điều kiện chặt chẽ. Trong bối cảnh chuỗi cung ứng quốc phòng toàn cầu đang căng thẳng do chiến tranh và ngân sách quân sự tăng mạnh, Tokyo giờ đây tận dụng cơ hội để lấp đầy khoảng trống mà các cường quốc như Mỹ không kịp đáp ứng.
“Có rất nhiều cường quốc quân sự cấp hai hoặc cấp ba không đủ khả năng mua thiết bị của Mỹ”, Corey Wallace, giáo sư tại Đại học Kanagawa, nói với tờ Financial Times. “Nhật Bổn hiện có một cơ hội tuyệt vời để xóa bỏ những yếu tố và nhận thức bên ngoài đang cản trở nước này trở thành một nước lớn xuất cảng võ khí.”
Các quốc gia sau đây đã nhận được vũ khí từ Nhật Bổn hoặc đã xác nhận, hoặc, có tiềm năng đặt hàng.
Úc Đại Lợi
Canberra đã chọn khu trục hạm lớp Mogami của Mitsubishi Heavy Industries để thay thế các chiến hạm lớp Anzac cũ kỹ, đánh bại các đối thủ từ Đức, Nam Hàn và Tây Ban Nha trong một cuộc đấu thầu cạnh tranh.
Những con chiến hạm dài 130 mét này được thiết kế để mang theo hỏa tiễn tầm xa, có tính năng tàng hình và được trang bị bộ cảm biến hiện đại. Hệ thống của chúng tự hào có mức độ tự động hóa cao, cho phép giảm số lượng thủy thủ đoàn xuống còn 90 người – chỉ bằng khoảng một nửa so với các khinh hạm lớp Constellation của Hải quân Hoa Kỳ.
Thỏa thuận bao gồm 11 khu trục hạm, chiếc đầu tiên dự kiến sẽ đi vào hoạt động của Hải quân Hoàng gia Úc Đại Lợi vào năm 2030.
Ấn Độ
Vào tháng Mười một năm 2024, Ấn Độ và Nhật Bổn đã ký một thỏa thuận cùng phát triển tháp thông tin liên lạc tích hợp UNICORN (NORA-50) cho các tàu Hải quân Ấn Độ.
Được NEC hợp tác với Sampa Kogyo và Yokohama Rubber chế tạo, UNICORN tích hợp nhiều ăng-ten và dẫn đường vào một khối vỏ bọc duy nhất. Điều này giúp giảm thiểu độ nghiêng radar và giúp việc bảo trì dễ dàng hơn.
Hệ thống UNICORN hiện đã được sử dụng trên các khu trục hạm lớp Mogami của Nhật Bổn. Theo thỏa thuận, Bharat Electronics sẽ đảm nhiệm việc sản xuất tại địa phương.
Nam Dương
Các khu trục hạm lớp Mogami cũng đang được đàm phán với Nam Dương, trong bối cảnh Tokyo tìm kiếm sự hợp tác an ninh sâu rộng hơn ở Đông Nam Á. Đại sứ Nam Dương, Heri Akhmadi, nói với tờ The Japan Times rằng các khu trục hạm này là ưu tiên hàng đầu của Tổng thống Prabowo Subianto.
Đề xướng đang được thảo luận được cho là sẽ liên quan đến tám khu trục hạm – bốn tàu được đóng tại Nhật Bản và bốn tàu tại PT PAL thuộc sở hữu nhà nước ở Surabaya, với chi phí khoảng 2 tỷ đô-la.
Phi Luật Tân
Phi Luật Tân là quốc gia đầu tiên được hưởng lợi từ việc Nhật Bổn nâng cấp các biện pháp kiểm soát chuyển giao quân sự.
Tokyo đã cung cấp phụ tùng thay thế cho trực thăng đa dụng UH-1H “Huey” do Mỹ sản xuất và vào năm 2024, cung cấp radar thứ hai trong số bốn radar nhằm tăng cường năng lực giám sát của lực lượng Phi Luật Tân trong bối cảnh căng thẳng lãnh thổ với Trung Quốc ở Biển Đông.
Phi Luật Tân, quốc gia đang trong tiến trình hiện đại hóa quân sự trị giá 30 tỷ đô-la, cũng cho biết họ có kế hoạch mua sáu hộ tống hạm lớp Abukuma, về căn bản là khu trục hạm cỡ nhỏ, khi Nhật Bổn dần đưa vào sử dụng khu trục hạm lớp Mogami mới hơn.
Các chiến hạm lớp Abukuma dài 357 feet (khoảng 107 mét) sẽ là những chiến hạm mặt nước lớn nhất trong hạm đội Phi Luật Tân. Chúng sẽ được tặng, thay vì bán, dưới dạng đã được tinh giản theo chương trình Hỗ trợ An ninh Chánh thức của Nhật Bổn.
Máy bay chiến đấu thế hệ tiếp theo.
Nhật Bổn, Vương quốc Anh và Ý Đại Lợi đang cùng nhau phát triển một loại tiêm kích cơ tàng hình mới, nhằm thay thế tiêm kích Eurofighter Typhoon và F-2 của Nhật Bản, và cạnh tranh với các tiêm kích cơ thế hệ thứ sáu đang được các công ty quốc phòng của Hoa Kỳ và Trung Quốc phát triển.
Các giám đốc điều hành tham gia phát triển đã nói chuyện với Nikkei Asia vào tháng 5/2025 rằng công việc phát triển tiêm kích cơ vẫn chưa được đặt tên này đang tiến triển đúng lịch trình.
(Theo Newsweek)