​Hình ghép minh họa, từ trái sang phải: Thủ tướng Israel Benyamin Netanyahu, lãnh tụ tối cao Iran, giáo chủ Ali Khamenei, tổng thống Mỹ Donald Trump. AFP - SAUL LOEB.

Chỉ 48 giờ sau khi oanh kích ba cơ sở nguyên tử của Iran, tổng thống Mỹ Donald Trump hôm nay, 24/06/2025, bất ngờ thông báo một lệnh ngưng bắn có hiệu lực giữa Iran và Israel. Israel vừa thông báo đã chấp nhận lệnh ngừng bắn này

Trên mạng xã hội Truth Social của ông, tổng thống Mỹ khẳng định: « Iran và Israel đã đến gặp cùng một lúc. Họ đề nghị với tôi "hòa bình". Và thế là tôi biết rằng thời điểm đã đến ! »

Từ Washington, thông tín viên Pierre Olivier cho biết thêm:

« Trong một tin nhắn dài, Donald Trump giải thích diễn biến của sự việc theo cách của ông. Tổng thống không kiệm lời mô tả chi tiết.

Trước hết là về thời gian. Ông dự trù một lệnh ngưng bắn lúc 4 giờ sáng, giờ quốc tế, tức 7 giờ sáng tại Israel hay 7 giờ 30 tại Iran, khoảng thời gian mà theo ông, mỗi bên tham chiến chấm dứt các cuộc tấn công.

Rồi trong vòng 24 giờ, Donald Trump cam kết chiến sự sẽ chấm dứt, một cuộc chiến mà ông đặt tên là "chiến tranh 12 ngày" và theo ông, mọi việc sẽ đi vào trật tự.

Ngoài ra, trong tin nhắn của mình, ông ca ngợi Iran và Israel vì đã có sự dũng cảm và thông minh để chấm dứt xung đột. Donald Trump hướng tới tương lai với một sự tự tin nhất định.

Xin nhắc lại là dòng tin nhắn này được đăng 48 giờ sau khi Mỹ dội bom vào 3 cơ sở nguyên tử của Iran, cũng như là sau đòn tấn công trả đũa không gây hậu quả từ Teheran hôm thứ Hai 23/06 nhắm vào một căn cứ quân sự Mỹ ở Qatar.

Nhưng câu hỏi đặt ra hiện giờ là Donald Trump thực sự có trong tay các quân bài để bảo đảm việc thực thi lệnh ngừng bắn và liệu hai bên tham chiến là Iran và Israel có sẽ tôn trọng những điều kiện đó hay không. Tóm lại, vẫn còn quá sớm để thông báo bất kỳ lệnh hưu chiến nào giữa hai nước. »

Vài giờ sau thông báo của Donald Trump, phía Israel hôm nay thông báo chấp nhận hưu chiến với Iran theo đề nghị của Mỹ, cho rằng họ đã đạt được « tất cả các mục tiêu » của cuộc chiến chống Iran. Tuy nhiên, Israel cũng cảnh báo sẽ « đáp trả mạnh mẽ » bất kỳ hành vi vi phạm lệnh ngừng bắn sau loạt không kích lẫn nhau giữa hai bên. 

Về phía Iran, Hội đồng An ninh Quốc gia hôm nay khẳng định chính họ đã "buộc" Israel phải "đơn phương chấm dứt" chiến tranh, cảnh báo rằng Cộng hòa Hồi giáo vẫn "trong tình trạng báo động" và sẵn sàng "trả đũa bất kỳ hành động xâm lược nào", ngay sau khi Washington thông báo ngừng bắn. 

Theo AFP, Ả Rập Saudi và Nga hôm nay hoan nghênh thông báo của Mỹ về lệnh ngưng bắn giữa Iran và Israel, bày tỏ hy vọng « khôi phục an ninh và sự ổn định lâu dài » trong khu vực. Trung Quốc cũng hối thúc Iran và Israel tìm kiếm « một giải pháp chánh trị cho xung đột ». Về phía Pháp, bộ Ngoại Giao kêu gọi các bên tôn trọng « lệnh ngừng bắn hoàn toàn », « tránh một vòng xoáy bạo lực mới » với hậu quả « thảm khốc » cho toàn khu vực.

Sau thông báo của Donald Trump về lệnh ngừng bắn, các nhà đầu tư đã thở phào nhẹ nhõm. Giá dầu tại Á châu đã giảm 5 % trong phiên giao dịch sáng nay. Các sàn chứng khoán của thế giới cũng khởi sắc xanh.

Iran tấn công vào căn cứ quân sự Hoa Kỳ ở Qatar

Tối qua, Iran thông báo đã bắn hỏa tiễn vào căn cứ quân sự Al-Udeid của Hoa Kỳ ở Qatar để trả đũa cuộc oanh kích của Washington vào các cơ sở nguyên tử của nước này.

Theo AP, Iran đã phóng 19 hỏa tiễn, 1 trong số đó đã trúng căn cứ này, còn lại đã bị phòng không của Qatar bắn chặn. Phía Iran khẳng định số hỏa tiễn bắn vào căn cứ này ngang bằng với số bom mà Hoa Kỳ đã thả xuống Iran. Tuy nhiên khó có thể kiểm chứng thông tin đó vì phía Hoa Kỳ đưa ra con số khác.

Căn cứ Al-Udeid là nơi đóng quân của hàng ngàn binh sĩ Hoa Kỳ (8000 vào năm 2022), được xây dựng tại một vùng sa mạc bằng phẳng, cách thủ đô Doha của Qatar khoảng 30 km và cũng là nơi đặt Trung tâm điều hành không quân liên hợp, chỉ huy toàn bộ khu vực Trung Đông. 

Bộ Quốc Phòng Qatar cho biết không có ai thiệt mạng hay bị thương và khẳng định tình hình « ổn định » sau vụ tấn công. Tuy nhiên, không phận của Qatar cũng như của các nước láng giềng Koweit và Bahrein đã tạm thời bị đóng lại trong nhiều giờ. 

Hội đồng An ninh Quốc gia Iran khẳng định cuộc tấn công vào một căn cứ nằm ở ngoại ô của Doha « không đe dọa đến nước anh em bạn hữu Qatar », vì cách xa thủ đô và khu dân cư. Tuy nhiên, bộ Ngoại Giao Qatar cho rằng Iran đã xâm phạm chủ quyền trắng trợn. Nhiều nước Ả Rập trong khu vực và Liên Hiệp Quốc đã đồng loạt lên án hành động tấn công « vô căn cứ » của Iran. 

Về phần mình, tổng thống Hoa Kỳ xem cuộc trả đũa của Iran là « quá yếu ớt ». Trên mạng Truth Social, ông Donald Trump "cảm ơn Teheran" đã thông báo trước cho Hoa Kỳ về vụ tấn công, để Washington có thời gian sơ tán nhân sự tại căn cứ này, tránh thiệt hại về người. Vài giờ trước vụ tấn công của Iran, Qatar cũng đã kêu gọi người dân tìm chỗ trú ẩn an toàn đến khi có lệnh mới.   

Sáng nay, Qatar cho biết đã triệu đại sứ Iran tại Doha, Ali Salehabadi, để một lần nữa lên án mạnh mẽ cuộc tấn công vào tối qua và cho biết sẽ có quyền đáp trả. 

Tại sao Iran lại muốn mở rộng cuộc chiến, tấn công sang một nước khác để trả đũa Hoa Kỳ, trả lời RFI Pháp ngữ, ông Thierry Coville, chuyên viên nghiên cứu tại Học Viện quan hệ quốc tế (IRIS), giải thích:

« Iran có hai điều cấp bách phải làm. Một là buộc phải đáp trả Hoa Kỳ, vì nước này bị Hoa Kỳ tấn công vào lãnh thổ của mình, vi phạm luật pháp quốc tế. Chánh quyền phải có hành động đáp trả để chứng tỏ thái độ kiên quyết với người dân Iran. Mặt khác, họ cũng hiểu rằng không nên khiêu khích Donald Trump một cách vô ích và cho ông ấy một cái cớ để tấn công Iran mạnh hơn. »

(Theo RFI)